Survista
Il pli grond cartelen la branscha da construcziun svizra
- far cunvegnas da pretschs
- reparter il territori tranter las fatschentas
- sa cunvegnir tgi che offrescha per tge project
- infurmar in l'auter davart projects vegnints
e quai fin il 2008 er anc a chaschun da sesidas, organisadas da la Societad grischuna d'impressaris constructurs.
Fin ussa èn diversas fatschentas gia idas concurs, autras èn vegnidas chastiadas, plirs politichers en ferm sut squitsch ed Andreas Felix, il mainafatschenta da la Societad grischuna d'impressaris constructurs è gia sa retratgs cumplettamain da ses uffizis politics ... Cumenzà a vegnir a la glisch ha tut però pir il 2012.
L'entschatta – las inquisiziuns
Las inquisiziunsIl cartel cumenza a vegnir a la glisch.
Al cumenzament eran var 17 firmas cunzunt da l'Engiadina Bassa en il visier. Be paucs mais pli tard èn ulteriuras otg interpresas vegnidas vitiers e la WEKO ha schlargià las inquisiziuns sin l'entir chantun.
Tgi era / è en il visier da la WEKO? En tut èn var 40 fatschentas sut la marella da la Cumissiun da concurrenza.
Val Müstair
Firmas en Val Müstair han fatg giu pretschsL'emprima dad en tut 10 examinaziuns da la WEKO è terminada. Fanadur 2018.
Las cunvegnas da pretschs sajan vegnidas fatgas durant pre-sesidas organisadas da l’Societad grischuna dals impressaris constructurs. Il president dals impressaris grischuns, Markus Derungs na lascha dentant betg valair ch’ils pretschs sajan vegnids fixads durant quellas pre-sedutas.
La WEKO desista da sancziunar las fatschentas perquai ch'ellas han cooperà ed eran per part gia concurs u en liquidaziun.
Sancziun Nr. 1
L'emprima SANCZIUN - december 2017La WEKO sancziunescha 12 interpresas che han fatg giu pretschs.
- Foffa Conrad AG
- Implenia Schweiz AG
- METTLER PRADER AG (oz part da la Zindel Gruppe AG)
- ZINDEL GRUPPE AG
-Crestageo AG (oz part da la Zindel Gruppe AG)
- D. Martinelli AG
- Lazzarini AG
- Broggi Lenatti AG
- P. Lenatti AG (Construcziun auta e bassa)
- René Hohenegger Sarl (n'exista betg pli)
- Nicol. Hartmann & Cie. SA
Las firmas han survegnì multas da tranter intgins millis francs e 400’000 francs. En tut èn ellas vegnidas chastiadas da la WEKO cun in milliun francs. I va per otg projects da construcziun auta e bassa cun ina summa da tranter 80’000 e sis milliuns francs. Tranter quels projects èn sis da privats, in d’ina vischnanca engiadinaisa ed in dal chantun.
Cun questas sancziuns terminescha la WEKO ulteriuras 6 da las total 10 inquisiziuns en chaussa.
Sancziun nr. 2
La seria d'artitgels...... cun la quala il magazin online «Republik» fa marschar l'entira chaussa, ils 24 d'avrigl 2018.
Adam Quadroni ha mess a disposiziun als redacturs differents documents. Quels cumprovan ch'ils impressaris han discurrì pretschs e repartì lavurs ed els mussan er las dimensiuns da l'entir cartel.
Bleras cumprovas èn sin maisa. Ma i dat er diversas renfatschas che n'èn anc betg cumprovadas.
La segunda SANCZIUNLa WEKO sancziunescha pliras firmas en l’Engiadina ad in chasti da 7.5 milliuns francs. Ils 26 d'avrigl 2018.
- Foffa Conrad SA
- Bezzola Denoth SA (oz part da la Foffa Conrad SA)
- Zeblas Bau SA (oz part da la Foffa Conrad SA)
- Lazzarini SA
- Koch SA Ramosch
- Alfred Laurent SA
- René Hohenegger Sarl (n'èxista betg pli)
La Societad grischuna dals impressaris constructurs na vegn betg chastiada, sto però sa participar vi dals custs dal proceder. Cun organisar las uschenumnadas «pre-sesidas» fin il 2008 haja ella numnadamain stgaffi la basa per las interpresas da reparter lavurs e fixar pretschs. Quai resulta dal rapport da la WEKO.
Politichers ed impressaris en la defensiva... per part cun grevas conequenzas.
Stefan Engler, anteriur schef dal departament da construcziun e president dal cussegl d'administraziun da la Lazzarini SA ponderescha consequenzas.
Jon Domenic Parolini, cusseglier guvernativ ed anteriur president communal da Scoul sincerescha dad avair fatg ses pussaivel cura che Adam Quadroni haja infurmà el il 2009 davart il cartel.
Walter Schlegel, il cumandant da la Polizia chantunala e candidat per la regenza grischuna sa defenda per l'agir da la polizia tar in'arrestaziun dispitaivla dad Adam Quadroni.
Ed ussa?
Ed ussa?I dat anc bleras dumondas avertas enturn il cartel.
Tge po insatgi far ch'è eventualmain daventà unfrenda dal cartel? I dat la via giuridica però avair dretg e survegnir dretg sajan duas differentas chaussas, uschia l'advocat spezialisà sin dretg da fabrica ed immobiglias, Stefan Metzger.
La regenza lascha examinar d'ina persuna externa tut las renfatschas fatgas en connex cun l'affera da cartel. Tranter auter cunter la polizia pervi da l'arrestaziun dispitaivla dad Adam Quadroni. U er quellas cunter l'Uffizi da construcziun bassa che duai avair survegnì documents dad Adam Quadroni il 2009 sco cumprova dal cartel. Plinavant il Cussegl grond decidì ch'ina cumissiun d'inquisiziun, ina uschenumnada PUK, duai intercurir l'entira chaussa.
2 da las 10 inquisiziuns da la WEKO en il Grischun èn anc avertas. Cun ils resultats èsi da quintar vers la fin da la stad u d'atun 2018. I vegn spetgà ferm tubac.