Il coronavirus e sias consequenzas
Il mund è vid
Lieus turistics. Normalmain pli che plain, fullanà cun glieud. Tge sto capitar, per che perfin da quests lieus restan vids?
Entschatta a Wuhan, China
La culpa è il virus da CoVid-19. En la citad da Wuhan en la China datti ils emprims cas tranter il november e december 2019. Ils pertutgads han tuts visità in martgà d'animals, quel vala sco origin dal coronavirus.
Ma bainspert er en l'Europa
Bainspert sa derasa il virus sin l'entir mund. Il hotspot suenter la China è l'Italia. Il dumber da persunas infectadas en l'Italia è muntà ils 11 da mars 2020 sin passa 10'000, en quel mument èn mortas 631 persunas.
Suenter l'Italia è la Spagna il pajais il pli pertutgà en l'Europa. Entant stagnescha la situaziun en la China, ma crescha en ils Stadis Unids.
Tut las cifras actualas chattas ti qua.
Suenter l'Italia è la Spagna il pajais il pli pertutgà en l'Europa. Entant stagnescha la situaziun en la China, ma crescha en ils Stadis Unids.
Tut las cifras actualas chattas ti qua.
Chaschunà vegn tut dad el...... il coronavirus
Il virus sa derasa en las bronchias e chaschuna la malsogna dals pulmuns «COVID-19». Tge che capita exact en il corp, vegn declerà en quest video.
Gian-Carlo Cattaneo è in fotograf da l'Engiadina da 70 onns ed ha survivì il virus. El è s'infectà cun il virus: «Suenter la tuss è vegnida la fevra». Guarda si'istorgia en il video.
Gian-Carlo Cattaneo è in fotograf da l'Engiadina da 70 onns ed ha survivì il virus. El è s'infectà cun il virus: «Suenter la tuss è vegnida la fevra». Guarda si'istorgia en il video.
Las consequenzas dal virus...Nagins sgols pli, nagins trens
Betg mo il traffic public vegn limità, er butias ed attracziuns turisticas vegnan serradas dal tut e sgols vegnan annullads.
La regenza grischuna agescha e decida ils 13 da mars 2020 in pachet da 11 mesiras cunter il virus.
La regenza grischuna agescha e decida ils 13 da mars 2020 in pachet da 11 mesiras cunter il virus.
Ospitals sa preparan
«Nus clamain en Surselva tut las persunas qualifitgadas cun ina furmaziun medicinala, da star a disposiziun en cas ch'i fa basegn.» Quest appel fa Claudia Käch, CEO da l'Ospital regiunal Surselva ils 25-03-2020 per dar dumogn ad in'eventuala unda dal coronavirus.
Appel da l'ospital da Glion
Appel da l'ospital da Glion
...ed entant di la Svizra GRAZIA
L’entira Svizra ha applaudì ils 20-03-2020 a mezdi durant 60 secundas ed ha uschia ditg grazia a l’entir persunal da medischina per sia prestaziun extraordinaria durant quest temp dal coronavirus. L’idea da l'acziun è naschida dad in’iniziativa cuminaivla da las chasas edituras Ringier, NZZ, TX Group, CH Media e SRG/SSR.
L'entir video vesas qua.
L'entir video vesas qua.
Marcantamain dapli che da Nadal: Boom da pachets tar la Posta
17,3 milliuns pachets ha La Posta svizra sortì e partì ora il mais d'avrigl. Quai èn uschè blers sco anc mai en l'istorgia da La Posta e marcantamain dapli che durant il mais da Nadal. Per cumparegliar: Il december dal 2019 ha La Posta elavurà 15,6 milliuns pachets ed il december dal 2018 èn quai stads 13,2 milliuns. Sco La Posta communitgescha, saja il dumber da pachets s'augmentà il mars per 17% cumpareglià cun il medem mais da l'onn avant e l'avrigl per 40%.
Infecziuns novas s'augmentan – però pli plaun
Il dumber dals nov infectads cun il coronavirus en Svizra sa reducescha l'avrigl vinavant, pudain nus rapportar ils 13 d'avrigl 2020. Entant dettia quai 25'580 cas confermads cun infecziuns. Il dumber dals morts en connex cun il virus è s'augmentà sin 885. (stan Grischun, 13.04.2020)
La fatscha dal coronavirus
Davart da la Confederaziun e l'Uffizi federal da sanadad publica BAG vegn adina puspè infurmà en livestreams davart il stan actual e davart mesiras actualas. Ina persuna ch'è era adina puspè dumandada è Daniel Koch. El è la fatscha da la crisa dal coronavirus en Svizra e l'um a la testa da la partiziun per malsognas transmissiblas dal BAG. El na relativescha betg ed el na dramatisescha er betg; el di sco ch’igl è. Daniel Koch infurmescha di per di la populaziun svizra davart ils pli novs fatgs pertutgant il coronavirus. Dad in di sin l’auter è el daventà il Svizzer il pli dumandà ed udì.
Polizia: «Stai a chasa sur Pasca»
La polizia rinforzia sia preschientscha en la publicitad per ils dis da Pasca. Stefan Blättler da la Conferenza dals cumandants da las polizias chantunalas appellescha da desister da viadis che na sajan betg necessaris sur Pasca. Ils chantuns Grischun e Tessin han pir dacurt appellà a giasts e possessurs da segundas abitaziuns da betg vegnir sur Pastga e las vacanzas da primavaira.
Tar las controllas rinforzadas da la polizia sur Pasca hajan ins lura stuì chastiar fitg paucas persunas, ha René Schuhmacher da la Polizia chantunala ditg envers RTR. La bilantscha sur Pasca è pia positiva. En tut haja la Polizia chantunala stuì reclamar 63 giadas e metter ora tschintg multas disciplinaras. La gronda part da las reclamaziuns han reguardà l'uschenumnà «social distancing».
Tar las controllas rinforzadas da la polizia sur Pasca hajan ins lura stuì chastiar fitg paucas persunas, ha René Schuhmacher da la Polizia chantunala ditg envers RTR. La bilantscha sur Pasca è pia positiva. En tut haja la Polizia chantunala stuì reclamar 63 giadas e metter ora tschintg multas disciplinaras. La gronda part da las reclamaziuns han reguardà l'uschenumnà «social distancing».
Restar a chasa munta er naginas festivitads religiusas sco usità
Pervi da las mesiras cunter la derasaziun dal virus da covid-19 èn occurenzas cun dapli che 50 persunas scumandadas.
Uschia na pon er betg avair lieu festivitads da Pasca.
Pli tard vegn quest dumber limità a gruppas cun maximum 5 persunas. Ad Alvaschagn ha uschè in scumond procurà per ina lingia grassa: Ina messa illegala ha stuì vegnir interruta.
Pli e pli bleras baselgias offreschan perquai lur servetschs divins online en livestreams. Uschia er RTR durant Pasca cun dus livestreams.
Pli e pli bleras baselgias offreschan perquai lur servetschs divins online en livestreams. Uschia er RTR durant Pasca cun dus livestreams.
Entant ston ospitals annunziar lavur curta
«Nus avain mancanzas d'entrada per mais da 12 milliuns francs. Vitiers vegnan custs supplementars da fin 6 milliuns.», di Arnold Bachmann, CEO Ospital chantunal Cuira.
Malgrà che la situaziun da corona pudess insacura strapatschar las capacitads da l'Ospital chantunal a Cuira, sto quel uss annunziar lavur curta per 33 da totalmain 84 partiziuns. Ina situaziun paradoxa.
Vitiers vegn anc, ch'ils medis da chasa han er d'annunziar lavur curta.
Malgrà che la situaziun da corona pudess insacura strapatschar las capacitads da l'Ospital chantunal a Cuira, sto quel uss annunziar lavur curta per 33 da totalmain 84 partiziuns. Ina situaziun paradoxa.
Vitiers vegn anc, ch'ils medis da chasa han er d'annunziar lavur curta.
Schluccada en trais etappas
Il Cussegl federal ha preschentà sia strategia da schluccar las mesiras en trais etappas. Bleras dumondas restan però anc avertas da questa conferenza, per exempel cura che ustarias pon puspè beneventar clientella u a partir da cura che occurenzas grondas èn lubidas.
Las etappas da schluccar:
Las etappas da schluccar:
- 27 d'avrigl 2020: tuttas partiziuns d'ospitals, coiffeurs, studios da massascha e cosmetica, martgads da construcziun, ortulans e flurists pon avrir.
- 11 da matg 2020: scolas obligatoricas ed ulteriuras stizuns pon avrir (la decisiun definitiva croda ils 29 d'avrigl).
- 8 da zercladur 2020: scolas medias, da professiun e scolas autas sco era museums, zoos e bibliotecas pon avrir. Il medem mument duai il scumond da sa radunar vegnir schluccà (decisiun definitiva croda ils 27 da matg 2020).
App per persequitar chadainas d'infecziun
Suenter il Cussegl dals chantuns ha er il Cussegl naziunal approvà ils 8.6.2020 la basa legala per l'app da contact tracing Swiss-Covid-App.
La Swiss-Covid-App è vegnida sviluppada da la Confederaziun e da las duas scolas autas politecnicas federalas. Ella duai gidar da persequitar chadainas d'infecziun ed er avertir persunas che han gì contact cun persunas infectadas.
Ils 23.7.2020 annunzia la Confederaziun, che la app è vegnida installada da 2 milliuns persunas.
Co la app funcziuna? Il video dal Minisguard declera.
La Swiss-Covid-App è vegnida sviluppada da la Confederaziun e da las duas scolas autas politecnicas federalas. Ella duai gidar da persequitar chadainas d'infecziun ed er avertir persunas che han gì contact cun persunas infectadas.
Ils 23.7.2020 annunzia la Confederaziun, che la app è vegnida installada da 2 milliuns persunas.
Co la app funcziuna? Il video dal Minisguard declera.
Buna stad da turissem malgrà corona
Grazia u pervi dal coronavirus èn bleras Svizras e Svizzers sa decidids da passentar las vacanzas en la patria:
Ils campadis grischuns pon guardar enavos l'avust sin ina buna fin fitg buna stad. I ha dà fin 45% dapli pernottaziuns che l'onn passà.
En general pon ins nudar in bun plus da pernottaziuns: Il Grischun ha nudà il fanadur en total passa 700'000 pernottaziuns. Quai èn 13% dapli pernottaziuns ch'il fanadur 2019. 82% èn Svizras u Svizzers.
Be cun la hotellaria a Cuira va quai mal. Sco en tut las citads svizras pateschan er ils hotels da la chapitala grischuna fermamain la crisa da corona. La chapitala grischuna noda in minus da -76% pernottaziuns il matg tenor l'uffizi d'economia e turissem.
Ils campadis grischuns pon guardar enavos l'avust sin ina buna fin fitg buna stad. I ha dà fin 45% dapli pernottaziuns che l'onn passà.
En general pon ins nudar in bun plus da pernottaziuns: Il Grischun ha nudà il fanadur en total passa 700'000 pernottaziuns. Quai èn 13% dapli pernottaziuns ch'il fanadur 2019. 82% èn Svizras u Svizzers.
Be cun la hotellaria a Cuira va quai mal. Sco en tut las citads svizras pateschan er ils hotels da la chapitala grischuna fermamain la crisa da corona. La chapitala grischuna noda in minus da -76% pernottaziuns il matg tenor l'uffizi d'economia e turissem.
La scola cumenza puspè...
... e quai cun entiras classas e cun instrucziun da preschientscha!
Sin basa da la valitaziun da la situaziun actuala dals 7.8.2020 n'introducescha il chantun Grischun nagina obligaziun da purtar ina mascrina en las instituziuns da furmaziun per il cumenzament da scola. Central saja vinavant ch'ins sa tegnia vid las mesiras d'igiena e da cumportament.
N'èsi betg pussaivel da tegnair distanza, lura recumonda il chantun da sa proteger cun mascrinas.
Dapli students
Il dumber da students da master a la scol'auta spezialisada FHGR a Cuira è sa dublegià sin 96 students. Era autras scolas pon nudar in augment d'annunzias e supponan che quai saia a consequenza dal coronavirus.
Sin basa da la valitaziun da la situaziun actuala dals 7.8.2020 n'introducescha il chantun Grischun nagina obligaziun da purtar ina mascrina en las instituziuns da furmaziun per il cumenzament da scola. Central saja vinavant ch'ins sa tegnia vid las mesiras d'igiena e da cumportament.
N'èsi betg pussaivel da tegnair distanza, lura recumonda il chantun da sa proteger cun mascrinas.
Dapli students
Il dumber da students da master a la scol'auta spezialisada FHGR a Cuira è sa dublegià sin 96 students. Era autras scolas pon nudar in augment d'annunzias e supponan che quai saia a consequenza dal coronavirus.
Puspè dapli infecziuns da corona
Il dumber d’infecziuns novas cun il coronavirus s’augment il settember 2020.
Il minister da sanadad Alain Berset vul dentant evitar per tut pretsch ch'i dettia in segund lockdown.
I stoppia reussir dad evitar in ulteriur lockdown cun mesiras pli levas, pli intenziunadas e regiunalas. Quai ha ditg Berset en in’intervista cun la «SonntagsZeitung».
Il minister da sanadad Alain Berset vul dentant evitar per tut pretsch ch'i dettia in segund lockdown.
I stoppia reussir dad evitar in ulteriur lockdown cun mesiras pli levas, pli intenziunadas e regiunalas. Quai ha ditg Berset en in’intervista cun la «SonntagsZeitung».
Adina sin il current
... sin rtr.ch ubain era qua via link direct.
Il lockdown
Occurenzas ston vegnir stritgadas
Uschia era il Maraton da skis engiadinais. In mument istoric. Tuttina fan passa milli persunas il traject la segunda dumengia da mars.
Il Cussegl federal va perfin uschè lunsch ch'el scumonda occurrenzas, publicas sco er privatas. Quai pertutga tant occurenzas da sport sco er dad uniuns.
Il Cussegl federal va perfin uschè lunsch ch'el scumonda occurrenzas, publicas sco er privatas. Quai pertutga tant occurenzas da sport sco er dad uniuns.
Interpresas: Credits e lavur curta
La communicaziun è clera: Tut quai che fa basegn sco butias da victualias, apotecas/drogarias, tancadis, bancas etc. restan avertas, tut tschai ha da serrar. Per l’economia ha quai grondas consequenzas: Interpresas èn pertutgadas finanzialmain da la crisa da corona. Ma ellas duain pudair segirar per gronda part las plazzas da lavur e las entradas.
Perquai sustegna la Confederaziun sco er la regenza chantunala l'economia cun pliras milliardas francs.
Perquai sustegna la Confederaziun sco er la regenza chantunala l'economia cun pliras milliardas francs.
«L'entir mund vul noss apparats da respiraziun»... e tuts vulan apparats da la Hamilton
Apparats da respiraziun èn products che decidan davart vita e mort da millis da persunas. Dominatur dal martgà sin l'entir mund en quest sectur è la firma grischuna Hamilton. Ella fa tut il pussibel per satisfar la dumonda, là nua ch'il basegn è il pli grond, di il CEO.
L'entir artitgel qua.
L'entir artitgel qua.
Territoris da skis ston serrar pli bauld
La stagiun da skis è per bleras regiuns da skis a fin in mais pli baud che previs, quai ha consequenzas massivas. Las Pendicularas grischunas e Gastro Grischun han chapientscha per las mesiras, pretendan però agid dal chantun. Las mesiras sajan in grond tagl per la branscha e bleras pitschnas ustarias hajan tema per lur existenza.
Consequenzas per il traffic public
La crisa da corna ha grond'influenza sin il manaschi dal traffic public. L'emprim ha la Viafier retica stuì dischinfectar ses trens. Pli tard vegnan stritgadas colliaziuns tant per la Viafier retica sco er per l'Auto da posta.
Ed a partir dal prim d'avrigl introducescha la Retica lavur curta. Il motiv per quai èn las frequenzas tschessadas, ha ditg Simon Rageth da la VR sin dumonda da RTR.
Ed a partir dal prim d'avrigl introducescha la Retica lavur curta. Il motiv per quai èn las frequenzas tschessadas, ha ditg Simon Rageth da la VR sin dumonda da RTR.
Ed anc ina chaussa...... il palpiri da tualetta
Strusch che la Confederaziun e la regenza grischuna avevan decretà il venderdi suentermezdi (13-03-2020) las mesiras da restricziun per la populaziun, han las fatschentas da commerzi sentì la reacziun da la populaziun. L’emprima unda da cumprar mangiativas sin reserva è ida sur las butias ora gia il venderdi saira. La sonda ha quai cuntinuà. Ina chaussa fitg tschertgada che fa scurlattar il chau è la cumpra da palpiri da tualetta. I vegn cumprà uschè bler ch'ils regals èn per part vids.
Mo: Cumpras da panica valia quai dad evitar, igl haja avunda per tuts, sco quai che ils detaglists sco era la Confederaziun accentueschan.
Mo: Cumpras da panica valia quai dad evitar, igl haja avunda per tuts, sco quai che ils detaglists sco era la Confederaziun accentueschan.
Dischinfectant
«Il med il pli effectiv per evitar da s'infectar è da lavar ils mauns», ha ditg il minister da sanadad Alain Berset.
Dentant n'è quai betg adina pussaivel, per exempel cura ch'ins è da viadi en il traffic public u durant far cumissiuns. En tals cas fai senn da dischinfectar ils mauns.
A propos, dischinfectant pon ins er far sez!
Dentant n'è quai betg adina pussaivel, per exempel cura ch'ins è da viadi en il traffic public u durant far cumissiuns. En tals cas fai senn da dischinfectar ils mauns.
A propos, dischinfectant pon ins er far sez!
Fasa in: 26.04.2020
26.04.2020Schluccada fasa 1
Coiffeurs pon finalmain puspè avrir
Plaun plaunsieu svaneschan las chavelleras selvadias puspè dals tgaus da la populaziun Svizra – ils coiffeurs dastgan puspè beneventar la clientella dapi ils 26.04.2020. Dastga puspè tagliar las franzlas, colurar ils centimeters creschids ora e rinfrestgentar las «durwellas». Quai natiralmain be, sch'els sa tegnan vid las prescripziuns da l'Uffizi federal da sanadad.
Trais coiffures da Cuira raquintan, sco quai è da lavurar l'entir di cun mascra e co ina visita tar il coiffeur en temp da corona funcziuna.
Plaun plaunsieu svaneschan las chavelleras selvadias puspè dals tgaus da la populaziun Svizra – ils coiffeurs dastgan puspè beneventar la clientella dapi ils 26.04.2020. Dastga puspè tagliar las franzlas, colurar ils centimeters creschids ora e rinfrestgentar las «durwellas». Quai natiralmain be, sch'els sa tegnan vid las prescripziuns da l'Uffizi federal da sanadad.
Trais coiffures da Cuira raquintan, sco quai è da lavurar l'entir di cun mascra e co ina visita tar il coiffeur en temp da corona funcziuna.
Fasa dus: 11.05.2020
11.05.2020Schluccada fasa 2
Grond schluccament davent d'oz: In zic normalitad turna
A partir dal glindesdi, 11 da matg, vegn puspè instruì en scolas e scolinas. Las fatschentas, ils restaurants, museums e bibliotecas pon avrir lur portas ed il traffic public cursescha tenor urari normal.
Quai na vul dentant betg dir che tut saja puspè sco pli baud. Ordaifer las atgnas quatter paraids èsi da tegnair 2 meters distanza. En las stizuns dastgi avair mo ina persuna sin 10 meters quadrat. En ils restaurants dastgan mo 4 persunas u ina famiglia seser vid ina maisa. Tranter las maisas dovri ina distanza minimala u ina paraid da separaziun. Era sport en gruppas e fin 5 persunas è puspè lubì.
A partir dal glindesdi, 11 da matg, vegn puspè instruì en scolas e scolinas. Las fatschentas, ils restaurants, museums e bibliotecas pon avrir lur portas ed il traffic public cursescha tenor urari normal.
Quai na vul dentant betg dir che tut saja puspè sco pli baud. Ordaifer las atgnas quatter paraids èsi da tegnair 2 meters distanza. En las stizuns dastgi avair mo ina persuna sin 10 meters quadrat. En ils restaurants dastgan mo 4 persunas u ina famiglia seser vid ina maisa. Tranter las maisas dovri ina distanza minimala u ina paraid da separaziun. Era sport en gruppas e fin 5 persunas è puspè lubì.
11.05.2020Las scolas avran!
Il segund emprim di da scola - ils 11 da matg 2020
Il lung temp senza scola è a fin. Durant otg emnas han ils scolars stuì star a chasa, emprender sin distanza sur il computer, ed ils amis da scola – han els betg pudì vesair. Ussa sa mida quai puspè. Glindesdi, ils 11 da matg è l’emprim di da scola suenter il «lockdown». RTR fa ina visita en scola primara a Lantsch sco era a Glion.
Il lung temp senza scola è a fin. Durant otg emnas han ils scolars stuì star a chasa, emprender sin distanza sur il computer, ed ils amis da scola – han els betg pudì vesair. Ussa sa mida quai puspè. Glindesdi, ils 11 da matg è l’emprim di da scola suenter il «lockdown». RTR fa ina visita en scola primara a Lantsch sco era a Glion.
11.05.2020Restaurants avran
Suenter bunamain dus mais dastgan er las ustarias puspè avrir il glindesdi, 11 da matg 2020. Blers ustiers èn sa legrads sin quel mument. Tuttina vegnan era fatgs quitads: sch'ins vegnia insumma da far avunda svieuta.
Ed era vegn sperà, ch'igl è quasi sco avant il lockdown.
Ed era vegn sperà, ch'igl è quasi sco avant il lockdown.
Scrollen, um weiterzulesen
Wischen, um weiterzulesen
Wischen, um Text einzublenden
Il mund è vid
Entschatta a Wuhan, China
Ma bainspert er en l'Europa
Chaschunà vegn tut dad el...
Las consequenzas dal virus...
Ospitals sa preparan
...ed entant di la Svizra GRAZIA
Marcantamain dapli che da Nadal: Boom da pachets tar la Posta
Infecziuns novas s'augmentan – però pli plaun
La fatscha dal coronavirus
Polizia: «Stai a chasa sur Pasca»
Restar a chasa munta er naginas festivitads religiusas sco usità
Entant ston ospitals annunziar lavur curta
Schluccada en trais etappas
App per persequitar chadainas d'infecziun
Buna stad da turissem malgrà corona
La scola cumenza puspè...
Puspè dapli infecziuns da corona
Adina sin il current
Occurenzas ston vegnir stritgadas
Interpresas: Credits e lavur curta
... e tuts vulan apparats da la Hamilton
Territoris da skis ston serrar pli bauld
Consequenzas per il traffic public
Ed anc ina chaussa...
Dischinfectant
Schluccada fasa 1
Schluccada fasa 2
Las scolas avran!
Restaurants avran